genealogy.mrog.org
Strona główna  •  Nawigacja  •  Search engine  •  Captions  •  Contact form  •   •  Terms of use

etymology of surname ‘Bakalarczyk, Cytera, Przybylak, Przybyła’

type of eventetymology
the etymology

Być może przezwiska/nazwiska Bakalarczyk i Cytera oraz miejscowość Bakanów miały jakąś wspólną historię związaną z genezą tych nazw.

Na przełomie XVIII i XIX w. mieszkała tam rodzina Wiktorii Lepiarz (Lepiarzonka, Kaluzionka, Kałuża, Kasprowska), jej pierwszego męża Antoniego Jędreczaka (Jędreczak, Jendreczak, Jędrysiak, Jędreczczak, Jędreszak) oraz drugiego męża Piotra Przybylaka (Przybyła, Przybył, Przybylak, Przybylski). Nazwisko Jędreczak może pochodzić od imienia Jędrzej, czyli współcześnie Andrzej (być może Antoni był synem Andrzeja). Według słownika Rymuta nazwisko Przybył notuje się od roku 1787, Przybyła od 1486, Przybylak od 1760. Dziećmi Wiktorii z pierwszego męża byli: Katarzyna, Maciej, Kazimierz i Karol, a z drugiego: Marcin i Anna.

Z czasem rodzina z pierwszego męża Wiktorii, a gdzieniegdzie i z drugiego, zwana była dwoma przezwiskami/nazwiskami: Bakalarczyk (w co najmniej jednej metryce Bakalarz) oraz Cytera (Citera, Cyterko, Cytara, Cytarówna, z Cytarów, Citerzyna, Citerzonka, Citorzyna, z Citarzonków, z Cytarzów — Citora?, Citorz?, Citarz, Cytarz?). Według słownika Rymuta nazwisko Bakalarczyk notuje się od roku 1682, Bakalarz od 1454, ich etymologia bierze się od rzeczownika „bakałarz”, a ten ze staropolskiego oznaczał tyle co ‘nauczyciel’, z łaciny ‘baccalarius’. Nazwiska Cytera nie ma w słowniku Rymuta. Istnieje podobne nazwisko „Cytarzyński” w pobliskim Pajęcznie.

Rodzina ta na przestrzeni kilkunastu lat przemieściła się z Rozterku do Strojca (Stradziec, Stroyec, Stroiec) poprzez miejsce odległe od reszty wiosek zwane Bakanowem (Bakanów, Bakanow, Pustkowie/Pole Bakanowskie), gdzie współcześnie znajduje się rów melioracyjny. Być może jednak cały czas mieszkali w tym samym miejscu, tylko administracyjnie zaprzestano przypisywać to miejsce Rozterkowi, na rzecz Strojca.

Być może z uwagi na odległości musiano krzyczeć, albo z ukształtowania terenu niosło się echo, albo rodzice krzykiem wychowywali dzieci, albo rodzina jako jedyna ostała się po wyprowadzeniu się pozostałych z danego miejsca (dlatego Piotr był Przybyłą). Odpowiednio po staropolsku „bakać” znaczy ‘łajać, krzyczeć’, „bak” to ‘krzyk’; po łacinie „citare” to ‘zwoływać, przywoływać’ (raczej nie od „cēterus” czyli ‘pozostający, pozostały, inny, drugi’; ani nie od imienia „Tytus” z łaciny ‘Titus’ czy „Cyprian” z łaciny ‘Ciprianus’; ani też od wyrażenia „i tak dalej” z łaciny ‘et cœtera’).

Być może w ten sposób rodzinę tę zaczęto nazywać Bakalarczyk i Cytera, a miejsce Bakanów. Tym samym, Bakalarczyki z parafii praskiej pod Wieluniem hipotetycznie mogą NIE być związani z zawodem nauczyciela, zwłaszcza że byli niepiśmiennymi członkami stanu chłopskiego (laboriosorum – pracowitymi, rolnikami, mieszkańcami wsi; bez zawodu), lecz z wołaniem i krzykiem.

see alsoKształtowanie się nazwisk nad Prosną na podstawie zapisów metrykalnych w parafii Praszka

Individuals (109)

family line Bakalarczyk (progenitor: Antoni Bakalarczyk), Maria Bakalarczyk née Zając, Marianna ‘Maria’ Bakalarczyk née Kalinowska, Stanisław Bakalarczyk, Zygmunt Bakalarczyk, Janina Bakalarczyk née Ogórek, Jan Bakalarczyk, {unknown forename} Bakalarczyk, Zofia Sałata née Bakalarczyk, Petronela Baryła née Bakalarczyk, Julianna Baryła née Bakalarczyk, Andrzej Bakalarczyk, Joanna Bakalarczyk née Szczęsna?, Marcin Bakalarczyk, Marianna Bakalarczyk née Pokorska, Tomasz Bakalarczyk, Tomasz Bakalarczyk, Jan Bakalarczyk, Marianna Bakalarczyk née Morawiak, Jakub Bakalarczyk, Franciszka Bakalarczyk, Anna Kalinowska née Przybyła, Anna Kalinowska née Przybyła, Anna Kalinowska née Przybyła, Kazimierz Bakalarczyk, Kazimierz Bakalarczyk, Joanna Kokot, Stanisław Bakalarczyk, Katarzyna Bakalarczyk, Katarzyna ‘Cytera’ Olejnik née Bakalarczyk, Katarzyna ‘Cytera’ Olejnik née Bakalarczyk, Antoni ‘Jędreczak’ Bakalarczyk, Wiktoria Bakalarczyk Cytera née Lepiarz, Wiktoria Bakalarczyk Cytera née Lepiarz, Barbara Cytera, Błażej Przybyła, Jędrzej Przybyła, Marianna Przybyła née Zając, Julianna Przybyła, Urszula Przybyła, Idzi Stefan Przybyła, Franciszek Salezy Przybyła, Marianna Owczarek née Przybyła, Marianna Bakalarczyk, Karol Bakalarczyk, Karol Bakalarczyk, Marianna Bakalarczyk née Widera, Marianna Bakalarczyk née Tył, Marianna Bakalarczyk née Tył, Balcer Bakalarczyk, Balcer Bakalarczyk, Maciej ‘Cytera’ Bakalarczyk, Maciej ‘Cytera’ Bakalarczyk, Maciej ‘Cytera’ Bakalarczyk, Apolonia Bakalarczyk née Krzak, Katarzyna Bakalarczyk née Stasiak, Jan Bakalarczyk, Marianna Przybylak, Maciej Przybylak, Marianna Przybylak née Słabik, Marcin Przybylak, Marcin Przybylak, Magdalena Przybylak, Antonina Przybylak née Hanas, Antonina Zając née Bakalarczyk, Marianna Stykała née Bakalarczyk, Błażej Bakalarczyk, Agata Bakalarczyk, Zuzanna Bakalarczyk, Zuzanna Bakalarczyk, Marianna Bakalarczyk, Marianna Bakalarczyk, Marianna Bakalarczyk, Marianna Bakalarczyk, Wit Bakalarczyk, Katarzyna Bakalarczyk, Marianna Bakalarczyk, Barbara Bakalarczyk, Zofia Wolna née Bakalarczyk, Katarzyna Cytera, Piotr Przybylak, Piotr Przybylak, Kazimierz Bakalarczyk, Kazimierz Bakalarczyk, Zofia Bakalarczyk née Dudek, Jan Bakalarczyk, Jadwiga Bakalarczyk née Sieradzka, Franciszek Bakalarczyk, Mikołaj Przybyła, Julianna Rzepka née Przybyła, Jadwiga Widera née Brodna?, Błażej Przybylak, Stanisław Bakalarczyk, Michał Bakalarczyk, Wojciech Bakalarczyk, Julianna Bakalarczyk, Franciszek Bakalarczyk, Maciej Bakalarczyk, Michał Bakalarczyk, Marianna Bakalarczyk, Antonina Bakalarczyk, Michał Bakalarczyk, Kazimierz Bakalarczyk, Walenty Bakalarczyk, Katarzyna Bakalarczyk, Katarzyna Bakalarczyk, Jakub Przybyła, Józefa Przybyła née Grzebiela, Józef Bakalarczyk, Marianna Bakalarczyk née Owczarek,
Identifier: Cytera
Last changes: 15 FEB 2020
Privacy policy:
  • attributes — public
  • web robots — yes
Suggest changes
Generated by JSFamilia