Surname Przybyła
Etymology
Click here to show more- etymology of surname ‘Bakalarczyk, Cytera, Przybylak, Przybyła’:
Być może przezwiska/nazwiska Bakalarczyk i Cytera oraz miejscowość Bakanów miały jakąś wspólną historię związaną z genezą tych nazw.
Na przełomie XVIII i XIX w. mieszkała tam rodzina Wiktorii Lepiarz (Lepiarzonka, Kaluzionka, Kałuża, Kasprowska), jej pierwszego męża Antoniego Jędreczaka (Jędreczak, Jendreczak, Jędrysiak, Jędreczczak, Jędreszak) oraz drugiego męża Piotra Przybylaka (Przybyła, Przybył, Przybylak, Przybylski). Nazwisko Jędreczak może pochodzić od imienia Jędrzej, czyli współcześnie Andrzej (być może Antoni był synem Andrzeja). Według słownika Rymuta nazwisko Przybył notuje się od roku 1787, Przybyła od 1486, Przybylak od 1760. Dziećmi Wiktorii z pierwszego męża byli: Katarzyna, Maciej, Kazimierz i Karol, a z drugiego: Marcin i Anna.
Z czasem rodzina z pierwszego męża Wiktorii, a gdzieniegdzie i z drugiego, zwana była dwoma przezwiskami/nazwiskami: Bakalarczyk (w co najmniej jednej metryce Bakalarz) oraz Cytera (Citera, Cyterko, Cytara, Cytarówna, z Cytarów, Citerzyna, Citerzonka, Citorzyna, z Citarzonków, z Cytarzów — Citora?, Citorz?, Citarz, Cytarz?). Według słownika Rymuta nazwisko Bakalarczyk notuje się od roku 1682, Bakalarz od 1454, ich etymologia bierze się od rzeczownika „bakałarz”, a ten ze staropolskiego oznaczał tyle co ‘nauczyciel’, z łaciny ‘baccalarius’. Nazwiska Cytera nie ma w słowniku Rymuta. Istnieje podobne nazwisko „Cytarzyński” w pobliskim Pajęcznie.
Rodzina ta na przestrzeni kilkunastu lat przemieściła się z Rozterku do Strojca (Stradziec, Stroyec, Stroiec) poprzez miejsce odległe od reszty wiosek zwane Bakanowem (Bakanów, Bakanow, Pustkowie/Pole Bakanowskie), gdzie współcześnie znajduje się rów melioracyjny. Być może jednak cały czas mieszkali w tym samym miejscu, tylko administracyjnie zaprzestano przypisywać to miejsce Rozterkowi, na rzecz Strojca.
Być może z uwagi na odległości musiano krzyczeć, albo z ukształtowania terenu niosło się echo, albo rodzice krzykiem wychowywali dzieci, albo rodzina jako jedyna ostała się po wyprowadzeniu się pozostałych z danego miejsca (dlatego Piotr był Przybyłą). Odpowiednio po staropolsku „bakać” znaczy ‘łajać, krzyczeć’, „bak” to ‘krzyk’; po łacinie „citare” to ‘zwoływać, przywoływać’ (raczej nie od „cēterus” czyli ‘pozostający, pozostały, inny, drugi’; ani nie od imienia „Tytus” z łaciny ‘Titus’ czy „Cyprian” z łaciny ‘Ciprianus’; ani też od wyrażenia „i tak dalej” z łaciny ‘et cœtera’).
Być może w ten sposób rodzinę tę zaczęto nazywać Bakalarczyk i Cytera, a miejsce Bakanów. Tym samym, Bakalarczyki z parafii praskiej pod Wieluniem hipotetycznie mogą NIE być związani z zawodem nauczyciela, zwłaszcza że byli niepiśmiennymi członkami stanu chłopskiego (laboriosorum – pracowitymi, rolnikami, mieszkańcami wsi; bez zawodu), lecz z wołaniem i krzykiem.
UpIndividuals (21) — from 1731 to now
Click here to show moreFamilies (1)
Click here to show moreSites (13)
Click here to show morePopular sites (city, town, village etc.)
|
Strojec (16 events)
Praszka (14 events) |
Kowale (9 events)
Kuźniczka (2 events) |
Gana (2 events)
|
Popular sites
|
Poland (45 events)
Europe (45 events)
gmina Praszka (44 events) |
województwo opolskie (44 events)
powiat oleski (44 events)
Strojec (16 events) |
Praszka (14 events)
Kowale (9 events)
Kuźniczka (2 events)
Gana (2 events)
|
All sites alphabetically (13)
EUROPE (45 events)
- marriage 1774 OCT 16 Praszka of (husband: Mateusz Stykała, wife: Katarzyna Przybyła)
- marriage 1905 FEB 27 Praszka of (husband: Józef Meroń, wife: Marianna Przybyła)
GANA (2 events)
village Gana, gmina Praszka, powiat oleski, województwo opolskie, Poland, Europe
GMINA PRASZKA (44 events)
gmina gmina Praszka, powiat oleski, województwo opolskie, Poland, Europe
- marriage 1774 OCT 16 Praszka of (husband: Mateusz Stykała, wife: Katarzyna Przybyła)
- marriage 1905 FEB 27 Praszka of (husband: Józef Meroń, wife: Marianna Przybyła)
KOWALE (9 events)
village Kowale, gmina Praszka, powiat oleski, województwo opolskie, Poland, Europe
- birth 1856 OCT 11 Kowale of Jadwiga Krzemińska
- death 1904 MAY 9 Kowale of Paweł Owczarek [parents: Józef, Agnieszka]
KUŹNICZKA (2 events)
village Kuźniczka, gmina Praszka, powiat oleski, województwo opolskie, Poland, Europe
- birth 1844 MAR 5 Kuźniczka of Józef Kalinowski
- death 1862 JAN 28 Kuźniczka of Anna Kalinowska [parents: Piotr, Wiktoria]
POLAND (45 events)
country Poland, Europe
- marriage 1774 OCT 16 Praszka of (husband: Mateusz Stykała, wife: Katarzyna Przybyła)
- marriage 1905 FEB 27 Praszka of (husband: Józef Meroń, wife: Marianna Przybyła)
POWIAT OLESKI (44 events)
powiat powiat oleski, województwo opolskie, Poland, Europe
- marriage 1774 OCT 16 Praszka of (husband: Mateusz Stykała, wife: Katarzyna Przybyła)
- marriage 1905 FEB 27 Praszka of (husband: Józef Meroń, wife: Marianna Przybyła)
PRASZKA (14 events)
town Praszka, gmina Praszka, powiat oleski, województwo opolskie, Poland, Europe
- marriage 1774 OCT 16 Praszka of (husband: Mateusz Stykała, wife: Katarzyna Przybyła)
- marriage 1905 FEB 27 Praszka of (husband: Józef Meroń, wife: Marianna Przybyła)
PRZEDMOŚĆ (1 event)
village Przedmość, gmina Praszka, powiat oleski, województwo opolskie, Poland, Europe
STROJEC (16 events)
village Strojec, gmina Praszka, powiat oleski, województwo opolskie, Poland, Europe
- birth 1775 OCT 11 Stradziec of Urszula Przybyła
- residence until death of (Strojec, Kalinowska Anna [parents: Piotr, Wiktoria])
WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE (1 event)
voivodeship województwo dolnośląskie, Poland, Europe
WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE (44 events)
voivodeship województwo opolskie, Poland, Europe
- marriage 1774 OCT 16 Praszka of (husband: Mateusz Stykała, wife: Katarzyna Przybyła)
- marriage 1905 FEB 27 Praszka of (husband: Józef Meroń, wife: Marianna Przybyła)
